Η Σοφία δείχνει πολύ πρόθυμη και χαμογελαστή στον εργασιακό της χώρο. Ωστόσο, δεν είναι ικανοποιημένη από τη δουλειά της. Συχνά ανησυχεί ότι δεν τα καταφέρνει και φοβάται τον ανταγωνισμό. Πολλές φορές θυμώνει και αισθάνεται αδικημένη, παίρνοντας το ρόλο του θύματος. Σαν αποτέλεσμα δυσκολεύεται να τηρήσει προθεσμίες, κουτσομπολεύει συναδέλφους, γίνεται ειρωνική και σπάνια αναλαμβάνει ευθύνες.

Ο Παναγιώτης θέλει πάντα να ευχαριστεί τη σύζυγό του και να την κάνει ευτυχισμένη. Όταν του ζητά να κάνει κάτι όμως, τις πιο πολλές φορές το ξεχνάει ή δεν το κάνει στην ώρα του και σωστά. Εκείνη θυμώνει και δυσανασχετεί. Ο Παναγιώτης υποστηρίζει ότι έχει πολλά στο μυαλό του και το ξέχασε ή είναι κουρασμένος, αλλά ότι θέλει πραγματικά να τη βοηθά. Γιατί όμως η σύζυγός του έχει την αίσθηση ότι την εκδικείται;

Τα παραπάνω παραδείγματα αφορούν ένα είδος συμπεριφοράς που λέγεται παθητική-επιθετική. Βασικό χαρακτηριστικό της είναι η αδυναμία της άμεσης έκφρασης του θυμού, της ενόχλησης, της απογοήτευσης και άλλων αρνητικών συναισθημάτων, που όλοι βιώνουμε καθημερινά.

Σκοπός των ατόμων που μπαίνουν σε αυτή τη θέση είναι να αναστατώσουν, να δυσκολέψουν, να σαμποτάρουν ή να εκδικηθούν κατά κάποιο τρόπο τους άλλους, χωρίς όμως να χρειαστεί να εκφράσουν άμεσα τα συναισθήματά τους.

Για παράδειγμα κάποιος μπορεί: να ειρωνεύεται, να μην ακούει πραγματικά, να αρνείται οποιοδήποτε αρνητικό συναίσθημα υποστηρίζοντας ότι είναι όλα καλά, να αναβάλλει ή να «ξεχνά» υποχρεώσεις, να πεισμώνει, να δικαιολογείται και να νιώθει ότι όλοι μονίμως τον αδικούν ή να φοβάται υπερβολικά τον ανταγωνισμό.

Έτσι, τα άτομα αυτά εκδηλώνουν έμμεσα την επιθετικότητά τους, αποφεύγοντας την ανοιχτή σύγκρουση/ αντιπαράθεση, η οποία μπορεί και να ρισκάρει τη σχέση, την αίσθηση ελέγχου ή την εικόνα και την αυτοεκτίμηση τους, τα οποία είναι ήδη αρκετά εύθραυστα. Η αίσθηση αδυναμίας που δημιουργείται όταν κάποιος επιλέγει να αποσιωπά συστηματικά ό,τι τον ενοχλεί, τροφοδοτεί τις λεγόμενες παθητικο-επιθετικές συμπεριφορές.

Η ψυχοθεραπεία αποδεικνύεται πολύ χρήσιμη σε τέτοιες καταστάσεις, καθώς μπορεί να βοηθήσει το άτομο να αναδείξει τις σκέψεις και τα συναισθήματα πίσω από αυτές τις συμπεριφορές. Να κατανοήσει τι είναι αυτό που το δυσκολεύει να εκφραστεί με γνησιότητα και να υποστηρίξει τον εαυτό του ισότιμα απέναντι στους άλλους, καθιστώντας την καθημερινότητά του πιο λειτουργική και τις διαπροσωπικές του σχέσεις πιο υγιείς.